Αν σου έλεγαν να περιγράψεις το Μάννα ή για τους ντόπιους Μάρκασι, θα έλεγες ότι πρόκειται για το πανέμορφο χωριό, με τα παραδοσιακά σπίτια και τις αμέτρητες μηλιές. Θα το βρεις στους πρόποδες του όρους Ζήρεια, σε υψόμετρο 850 μέτρων.
Διαθέτει μύθους, χρώματα, φυσική ομορφιά και μια μεγάλη ιστορία που ξεκινά από το 1800 και φθάνει στο σήμερα.
Από Μάρκασι σε Μάννα -Πώς πήρε την ονομασία του;
Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, το χωριό ονομαζόταν Μάρκασι ή Μαρκάσι. Το πιο πιθανό είναι το «Μάρκασι» ως τοπωνύμιο να είναι τουρκικής καταγωγής, μιας και στην τουρκική γλώσσα «Μάρκασι» σημαίνει το φρύδι της Μαρίας. Η κορυφογραμμή πάνω από το χωριό που θυμίζει φρύδι είναι πολύ πιθανό να ενέπνευσε τους πρώτους κατοίκους, ώστε να το ονοματίσουν έτσι.
Υπάρχει όμως και μια δεύτερη εκδοχή που θέλει το χωριό να είναι αρβανίτικης καταγωγής, χωρίς όμως να έχουμε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτό το ενδεχόμενο.
Η σημερινή ονομασία όμως μάς έρχεται το 1926, όταν ο τόπος ονομάζεται τελικά «Μάννα», όπως η πηγή από την οποία υδρευόταν το χωριό.
Από το 1800 στο σήμερα - Μαθαίνοντας για τους ανθρώπους του
Το χωριό δημιουργήθηκε μετά το 1800 από αποίκους που ήλθαν από την Μπαρμπίτσα και τα Λαγκάδια της Αρκαδίας. Άλλοι πάλι, σύμφωνα με τους κατοίκους του χωριού, μας έρχονται από την Αχαΐα και πιο συγκεκριμένα, από την περιοχή Περιστέρα.
Σήμερα το Μάννα διαθέτει περίπου 650 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι ασχολούνται κατά βάση με την καλλιέργεια της γης, ενώ στο χωριό λειτουργεί νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο. Η σημαντική παραθεριστική και τουριστική επισκεψιμότητά του κατά τους καλοκαιρινούς μήνες οφείλεται στην ασύλληπτη θέα, τις μοναδικές φυσικές ομορφιές αλλά και τις δύο νεροτριβές που διαθέτει το χωριό.
Η συμβολή του χωριού στην Επανάσταση του 1821
Μέλη της οικογένειας Βαρβιτσιώτη (Μπαρμπιτσιώτη) εγκαθίστανται στο Μάρκασι γύρω στα 1820. Πρόκειται για οπλαρχηγούς και άξιους πατριώτες, οι οποίοι στήνουν το βιός τους στο νέο τόπο. Ο Βασίλης Βαρβιτσιώτης είχε παντρευτεί την κόρη του μεγάλου αρματωλού του Μοριά, Ζαχαριά, τη Μαρίτσα.
Το χωριό είχε ενεργό συμμετοχή στην Επανάσταση του 1821 κατά των Τούρκων. Υπό την ηγεσία του Βασίλη Βαρβιτσιώτη, κάτοικοι του Μαρκασίου ταμπουρώθηκαν κάτω από τον βράχο που είναι στην είσοδο του χωριού, εκεί όπου βρίσκεται σήμερα το δημοτικό σχολείο, έφτιαξαν πολεμίστρες, πολέμησαν και έδιωξαν τους Τούρκους πολλές φορές.
Οι εκκλησίες του χωριού – 7 σε αριθμό
Δεν μπορούμε να μην ξεκινήσουμε από τη Μητρόπολη του χωριού, που είναι ο ναός των αγίων Κωνσταντίνου κι Ελένης. Πρόκειται για τον κεντρικό και μεγαλεπήβολο ναό του χωριού, ο οποίος άρχισε να χτίζεται το 1880 και ολοκληρώθηκε περίπου το 1920. Πρόκειται για δημιούργημα των ίδιων των κατοίκων, από πέτρες πελεκητές που κουβάλησαν οι ίδιοι σε μουλάρια από το βουνό που στη συνέχεια μετασχηματίστηκαν στον σημερινό ναό από ειδικούς μάστορες.
Η εκκλησία όμως διαθέτει πολλούς ναούς. Ένας από αυτούς είναι ο ναός του Αγίου Δημητρίου, που χτίστηκε από την οικογένεια του οπλαρχηγού Βαρβιτσιώτη και θα βρει κανείς μες στο χωριό, κατηφορίζοντας ένα όμορφο μονοπάτι. Η Μάννα όμως διαθέτει επίσης ναό του Αγίου Βλασίου, Αγίου Αθανασίου, μια εκκλησία της Παναγίας, του Προφήτη Ηλία και της Αγίας Τριάδος.
«Μήλα από το Μάρκασι» - Κι όμως, δεν είναι το μόνο τους πεντανόστιμο προϊόν
Είτε είναι κανείς από την περιοχή, είτε από κάπου αλλού, δεν θα δυσκολευθεί να καταλάβει το μήλο του χωριού από την πρώτη κιόλας δαγκωματιά. Γιατί είναι μια κοινή αλήθεια ότι το χωριό διαθέτει μηλιές που παράγουν πλούσιο καρπό και φημίζονται πανελλαδικά για το άρωμα και τη γεύση τους. Ως εκ τούτου, το μήλο είναι ένα από τα κύρια παράγωγα του χωριού, αν αναλογιστεί κανείς ότι η ετήσια παραγωγή του αγγίζει τους 2.500 τόνους.
Ωστόσο, το χωριό διαθέτει κι άλλα γεωργικά παράγωγα, όπως είναι η κορινθιακή σταφίδα, το ελαιόλαδο, μια μικρή ποσότητα σουλτανίνας, αμπέλια και βερίκοκα.
*** Γράφει η Ιωάννα Δούρη, Comms & Marketing Manager/ Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης, Ιωάννα Δούρη
