Αν ακούσεις για το χωριό «Καλλιθέα», μάλλον η ονομασία του σε προδιαθέτει ήδη γι’ αυτό που θα αντικρίσεις. Όμως, το τοπίο είναι ίσως διαφορετικό από αυτό που θα έχεις στο μυαλό σου. Γιατί τόσο στην Καλλιθέα (Σκουπαίικα, όπως εμφανίζεται στο Google Maps), όσο και στην Άνω Καλλιθέα (Καλλιθέα, σύμφωνα με τις μηχανές αναζήτησης), θα γίνεις μάρτυρας ενός άγριου τοπίου με έλατα, κυπαρίσσια, ποτάμι, καταρράκτες, εσπεριδοειδή κι ελιές.
Το χωριό έχει δύο εκδοχές, την πιο πεδινή του άποψη (Καλλιθέα) και άλλη μία, αρκετά ορεινή (Άνω Καλλιθέα). Η πρώτη απέχει μόλις 7’ από τη Λυκοποριά ενώ για να επισκεφθείς την Άνω Καλλιθέα, θα πρέπει να ταξιδέψεις περίπου 40’, με πολλή προσοχή στις στροφές κατά την ανάβαση.
Αρχικά, κατοικήθηκε η ορεινή Καλλιθέα από τους πρώτους κατοίκους και στην πορεία των χρόνων, οι ντόπιοι επέλεξαν ως μόνιμη κατοικία τους την πιο πεδινή άποψη του τόπου. Κάθε καλοκαίρι όμως, πολλοί από αυτούς επισκέπτονται το παλιό χωριό και μένουν εκεί.
Από Σκούπα σε Καλλιθέα - Η ιστορία της σε λίγες γραμμές
Μπορεί σήμερα να ονομάζεται Καλλιθέα, όμως αυτή είναι η πιο πρόσφατη ονομασία του χωριού. Μέχρι το 1953, η περιοχή ονομαζόταν «Σκουπαίικα» και η Άνω Καλλιθέα ήταν γνωστή ως «Σκούπα».
Το πώς το χωριό πήρε αυτή την ονομασία, δεν μάς είναι απόλυτα γνωστό. Η μία εκδοχή αναφέρει ότι το όνομά του οφείλεται στον πρώτο κάτοικο του τόπου, ο οποίος λεγόταν «Σκούπας». Σύμφωνα με την παράδοση, αυτός εγκαταστάθηκε στο ορεινό χωριό μαζί με τον αδερφό του Γιάννη Σκούπα στα τέλη του 1700 και μαζί δημιούργησαν την οικογένεια των «Σκουπαίων».
Υπάρχει όμως και δεύτερη εκδοχή, σύμφωνα με την οποία, το Σκούπα προέρχεται από το μεσαιωνικό λατινογενές «scopa», που σημαίνει σάρος, δηλαδή ποταμός. Με βάση αυτή την πλευρά της ιστορίας, η καταγωγή του τοπωνυμίου μπορεί να αναζητηθεί στα ενετικά χρόνια. Η αλλαγή του ονόματος σε «Καλλιθέα» γίνεται το 1953.
Οι εκκλησίες του χωριού
Καλλιθέα
Θα ξεκινήσουμε τη θρησκευτική μας αναφορά από την πανέμορφη εκκλησία του Άγιου Χαράλαμπου, η οποία ξεκίνησε να χτίζεται το 1958 και ολοκληρώθηκε έναν χρόνο αργότερα. Για την υλοποίηση του έργου εργάστηκαν οι κάτοικοι του χωριού, κουβαλώντας πέτρες από το ποτάμι, όπου είχαν σπάσει μια μεγάλη πέτρα με δυναμίτη. Σήμερα, λοιπόν, στο χωριό υπάρχει ένας υπέροχος, μεγαλοπρεπής ναός, ο οποίος αποτελεί ξεχωριστή ενορία.
Άνω Καλλιθέα
Στην ορεινή συνοικία, στην Άνω Καλλιθέα δηλαδή, θα βρει κανείς τρεις εκκλησίες. Η πιο παλιά από τις τρεις είναι ο Άγιος Αθανάσιος, που γιορτάζεται στις 2 Μαΐου κάθε χρόνο. Είναι πέτρινη, με ξύλινο τέμπλο και στην πόρτα της φέρει τη χρονολογία «1690». Επίσης, το χωριό διαθέτει το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, που επίσης γιορτάζεται στις 20 Ιουλίου. Λένε ότι υπήρχε άλλος ναός του Αγίου «στου Κούτου το μοναστήρι», σε έναν λόφο που αποκαλούν «καστράκι». Εκεί, μόναζαν μάλιστα πολλοί καλόγεροι, οι οποίοι πέθαναν από πανούκλα ή χολέρα. Όμως, λίγα χρόνια αργότερα το μοναστήρι κάηκε κι έτσι, οι κάτοικοι του χωριού ξανάχτισαν το μοναστήρι σε άλλη μεριά.
Τέλος, η Άνω Καλλιθέα διαθέτει και την εκκλησία της Αγίας Μαρίνας, που τιμούν οι Καλλιθιώτες ή αλλιώς, «οι Σκουπαίοι», όπως τους ξέρουμε όλοι, κάθε 17 Ιουλίου. Ο ναός αυτός αρχικά χτίστηκε το 1875, αλλά έπειτα από καταστροφές, ξαναχτίστηκε από τους ίδιους τους κατοίκους. Ο χώρος κάτω από την εκκλησία λειτουργούσε και ως κοιμητήριο. Για να χτιστεί η εκκλησία, οι κάτοικοι κουβάλησαν πέτρες από το ρέμα. Μάλιστα, στη μάντρα της Αγίας Μαρίνας, οι πλάκες λέγεται ότι φέρουν το όνομα των παιδιών του χωριού!
Το γεφυράκι - Ένα αρχιτεκτονικό στολίδι
Περίπου 300 μέτρα αφού μπεις στο χωριό της Καλλιθέας, θα συναντήσεις μια διχάλα. Στην αριστερή πλευρά του δρόμου, συναντάς την εκκλησία, ενώ αν κατηφορίσεις προς τη δεξιά, θα βρεθείς μπροστά από ένα πανέμορφο, πέτρινο γεφύρι, που χτίστηκε περίπου το 1850 από Ιταλούς μάστορες.
Τόσο τον χειμώνα, όσο και το καλοκαίρι, θα γίνεις μάρτυρας ενός σκηνικού που θυμίζει παραμύθι. Κάτω από το γεφυράκι ρέει το νερό του Σκουπέικου ποταμού, στο οποίο μπορείς να περπατήσεις ανάμεσα στις πέτρες (κυρίως το καλοκαίρι), να δεις από κοντά βατραχάκια στο φυσικό τους περιβάλλον και πανέμορφα πλατάνια δίπλα στο νερό.
Η Καλλιθέα σήμερα - Ένα πέτρινο σκηνικό, με νερά και πράσινο
Πρόκειται για ένα μικρό χωριό, με πέτρινα κυρίως σπίτια που απαρτίζεται από τρεις μαχαλάδες. Μοιάζει με έναν τόπο που χτίστηκε στη μέση ενός καταπράσινου τοπίου, με βουνά να «τυλίγουν» το όμορφο χωριό. Διαθέτει περίπου 100 μόνιμους κατοίκους, δύο καφενεία, ενώ τα τελευταία χρόνια ανανεώνεται από νέα σπίτια και νέους επισκέπτες.
Στο τέλος του χωριού, αφού περάσει κανείς το γεφυράκι, μπορεί να περπατήσει στα στενάκια που οδηγούν σε περιποιημένα περιβόλια με αλλά και να βρεθεί στο φαράγγι της Καλλιθέας. Πρόκειται ουσιαστικά για το τελείωμα του φαραγγιού του Αγίου Λουκά, που προσελκύει τους λάτρεις της φύσης και του canyoning.
*** Γράφει κι επιμελείται τα κείμενα η Ιωάννα Δούρη, Comms & Marketing Manager/ Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης, Ιωάννα Δούρη.
