Το Ξυλόκαστρο Κορινθίας θα το βρεις κάπου στη μέση ανάμεσα στην Αθήνα και την Πάτρα, να βρέχεται από τον Κορινθιακό κόλπο και να περιστοιχίζεται από ορεινές ομορφιές. Αν και δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις, με δεδομένο ότι κατά καιρούς έχει απασχολήσει την παραθεριστική και τουριστική επικαιρότητα, θα λέγαμε ότι ο τόπος αποτελεί έναν από τους πιο όμορφους προορισμούς ή ενδιάμεσους σταθμούς για τους ταξιδιώτες, όχι μόνο των κοντινών αστικών κέντρων αλλά και άλλων, πιο μακρινών περιοχών της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Περιπατητές, κολυμβητές, βαρκάκια, επισκέπτες που πίνουν το καφεδάκι ή τρώνε τα πιο νόστιμα προϊόντα που έχει να προσφέρει ο τόπος είναι κάποιες από τις εικόνες που θα συναντήσεις κυρίως τις ηλιόλουστες ημέρες. Τι γίνεται όμως όταν ο δυνατός αέρας μάς επισκέπτεται; Τότε θα δεις τη θάλασσα να γεμίζει με πανιά. Όχι από καράβια προφανώς, αλλά από δεινούς αθλητές του νερού που σπεύδουν να αξιοποιήσουν υπέρ τους τη φορά του ανέμου, έχοντας ως παρέα τον αθλητικό εξοπλισμό τους και τα κύματα.
Το πανέμορφο πευκοδάσος, τα ταβερνάκια, ο καφές και τα γλυκά μας, η επιβλητική μαρίνα και άπειρες ακόμη επιλογές της μικρής μας πόλης είναι όσα κάνουν πολλούς να ψηφίζουν κάθε χρόνο «Ξυλόκαστρο» για τις καλοκαιρινές και χειμερινές τους διακοπές ή περιηγήσεις.
Τελικά υπήρξε το «ξύλινο κάστρο»; - Λίγα λόγια για τον τόπο
Είναι γεγονός ότι οι παραθαλάσσιες περιοχές δεν κατοικούνταν για πολλά, πολλά χρόνια. Η μεγαλύτερη ανθρώπινη στην περιοχή μας παρατηρούνταν στα Τρίκαλα, στην Καρυά, στο Σαραντάπηχο, το Γελίνι και σε άλλα χωριά του τόπου μας. Η ακτογραμμή ήταν τρόπον τινά επικίνδυνη, με δεδομένο ότι υπήρχαν τρομεροί πειρατές που λεηλατούσαν ό,τι έβρισκαν, ενώ αργότερα, η παρουσία των Τούρκων έκανε σχεδόν απαγορευτική τη διαμονή των κατοίκων στα πεδινά. Έτσι, το βουνό ήταν ένα πιο ασφαλές σημείο για να ζήσει κανείς.
Παράλληλα όμως, προκειμένου να είναι σίγουροι για την ασφάλειά τους, οι άνθρωποι είχαν πάρει κι άλλα μέτρα. Τα κάστρα και οι στρατώνες ήταν κάποια από τα στοιχεία εκείνα που συνέβαλλαν σημαντικά στην προστασία των κατοίκων από επιδρομές και λοιπές εχθροπραξίες. Ως εκ τούτου, στην περιοχή «Κατή τον Πεύκο» (στα σημερινά Μερτικέικα) υπήρχε ένας ξύλινος στρατώνας, το ξύλινο κάστρο δηλαδή.
Χρησιμοποιήθηκε για πολλά χρόνια ως παρατηρητήριο, επιτρέποντας την οπτική επαφή με τα υπόλοιπα κάστρα (όπως αυτό της Πελλήνης) αλλά και με το λιμάνι των Αριστοναυτών. Παράλληλα όμως, το κάστρο λειτουργούσε κι ως χώρος αποθήκευσης προϊόντων, όπως είναι το λάδι, που εμπορεύονταν οι ντόπιοι.
Ο «Οξώκαμπος», όπως λεγόταν μέχρι τον 18ο αιώνα ο τόπος, μετονομάστηκε σταδιακά σε «Ξυλόκαστρο».
Ο Πευκιάς - Η ιστορία πίσω από το πανέμορφο τοπίο
Μπορεί σήμερα το Ξυλόκαστρο να συγκεντρώνει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, ωστόσο, παλαιότερα το τοπίο ήταν πολύ διαφορετικό. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. Όλα ήταν αλλιώς, πέρα από τον Πευκιά, το πανέμορφο αυτό πευκοδάσος δίπλα στη θάλασσα που μέσα στην πορεία των χρόνων υποδέχθηκε έναν τεράστιο αριθμό επισκεπτών. Προσωπικότητες των τεχνών και των γραμμάτων, πολιτικοί, βασιλείς, επιχειρηματίες και άνθρωποι από όλο τον κόσμο περπάτησαν τα μονοπάτια του μοναδικού μας Πευκιά κι έγραψαν τη δική τους ιστορία στον τόπο. Όμως, ποια είναι η ιστορία πίσω από τον Πευκιά; Ποιος φύτεψε όλα αυτά τα πευκόδεντρα και γιατί θεωρούνται τόσο μοναδικά;
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το σημερινό πευκοδάσος δίπλα στην παραλία δεν είναι παρά ένα λείψανο του δάσους που υπήρχε πριν από χρόνια, όταν ακόμη η ακτογραμμή κατοικείτο ακόμη από ελάχιστους ανθρώπους. Τότε, λοιπόν, τα πεύκα ξεχείλιζαν και έφθαναν εκεί, όπου σήμερα συναντάμε το χωριό «Μερτικέικα», στην περιοχή «Μαύρα». Σταδιακά όμως, όταν η τουρκοκρατία έλαβε τέλος και οι πειρατείες άρχισαν να φθίνουν, οι άνθρωποι ξεκίνησαν να κατεβαίνουν από τα ορεινά και να εγκαθίστανται στο Ξυλόκαστρο. Οι άνθρωποι πλήθαιναν και τα δέντρα αφανίζονταν, καθώς οι ντόπιοι έπαιρναν το ρετσίνι τους και καταπιάνονταν με την ξυλεία.
Ως εκ θαύματος, λέγεται ότι μια μέρα πέρασαν από την περιοχή μας η βασίλισσα Αμαλία και ο Όθωνας, την περίοδο που έκαναν μια εκτενή περιοδεία στο βασίλειό τους. Η βασίλισσα που είδε τον αφανισμό των πεύκων λυπήθηκε πάρα πολύ και με εντολή του Όθωνα, μόλις επέστρεψαν στο βασίλειο, απαγορεύθηκε μια για πάντα το κόψιμο των πεύκων. Σήμερα, ο Πευκιάς αποτελεί προστατευόμενο δάσος και τα δέντρα του θεωρούνται εξαιρετικά ανθεκτικά, με δεδομένο ότι φυτρώνουν δίπλα στη θάλασσα και σε αμμώδες έδαφος.
Το Ξυλόκαστρο σήμερα
Το Ξυλόκαστρο αποτελεί την πιο μεγάλη κοινότητα του Δήμου Ξυλοκάστρου – Ευρωστίνης και συγκεντρώνει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της περιοχής. Διαθέτει σχολεία, καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και εμπορικής δραστηριότητας, ενώ παράλληλα έχει γήπεδα, ωδεία, φιλαρμονική, ΚΑΠΗ, Δημαρχείο και πολλές ακόμη υπηρεσίες που βρίσκονται στη διάθεση των δημοτών και των επισκεπτών.
Παράλληλα, υπάρχουν πολλά ξενοδοχεία και καταλύματα, εξαιρετικά σε ποιότητα που παρέχουν άριστες υπηρεσίες στους επισκέπτες που καταφθάνουν κάθε χρόνο από άλλα μέρη της Ελλάδας ή του εξωτερικού, για να απολαύσουν ξεκούραση και ξεγνοιασιά. Την ίδια στιγμή, οι πανέμορφες εκκλησίες που θα βρεις διάσπαρτες σε όλη την πόλη, οι γραφικές γειτονιές, η παλιά σιδηροδρομική γραμμή και πολλές ακόμη γωνιές, συνθέτουν ένα όμορφο σκηνικό σε ένα μέρος, που πραγματικά τα έχει όλα.
Μια ιστορία, με λέξεις από… κύμα, πεύκο και ξέφρενες βραδιές
Πράσινος προορισμός για κολύμπι και διακοπές στη θάλασσα, ένας τόπος για καφέ, φαγητό κι επιστροφή στην πόλη ή ένα ορμητήριο για εκδρομές στα ορεινά; Όπως και να το ξέρεις, το Ξυλόκαστρο είναι καθένα ξεχωριστά και όλα μαζί από τα παραπάνω. Προσφέρεται για μια σύντομη επίσκεψη ή ως το μέρος στο οποίο μπορείς να περάσεις όλες σου τις διακοπές, χωρίς να βαρεθείς ποτέ!
Αθλητικές δραστηριότητες στο νερό ή στα γήπεδα, υπέροχο φαγητό, σινεμά για ταινίες κάτω από τα αστέρια, μοναδικά μέρη για θρησκευτική περιήγηση και θεατρικές βραδιές σε ένα πλούσιο πολιτιστικό καρνέ είναι μόνο κάποια από αυτά που σε περιμένουν σε έναν τόπο, του οποίου κάθε οδός, κάθε γωνία έχει και μια ιστορία.
Ο Πευκιάς, η γραφική μαρίνα Ξυλοκάστρου, το Πάρκο κυκλοφοριακής αγωγής, μια βόλτα από την παραλία, μια ποδηλατάδα, το κολύμπι στις πεντακάθαρες θάλασσές μας και στους κρυφούς μας θησαυρούς, τα καταπληκτικά cocktails στα beach bars και τα ξέφρενα βράδια δεν σταματούν ποτέ να υποδέχονται νέους επισκέπτες. Οι δικές σου μνήμες, η δική σου ιστορία από το «πράσινο ακρογιάλι της πατρίδας», όπως το χαρακτήρισε στο ποίημά του ο Καρυωτάκης, γράφεται με λέξεις από κύμα, πεύκο και ξέφρενες βραδιές. Αφηγήσου την εμπειρία σου από το αγαπημένο μας Ξυλόκαστρο, όπως εσύ επιθυμείς!
*** Γράφει κι επιμελείται τα κείμενα για τον Δήμο Ξυλοκάστρου - Ευρωστίνης η Ιωάννα Δούρη, Comms & Marketing Manager
