Παραθαλάσσιο, γραφικό, με πέτρινα σπιτάκια και μεγάλη πολιτιστική ζωή. Ποιο άλλο; Το Δερβένι, φυσικά! Καφετέριες, μεζεδοπωλεία, beach bars, θέατρο, κινηματογράφο, γήπεδα και συναυλίες είναι μόνο μερικά από όσα θα συναντήσεις στην κωμόπολη αυτή. Κάθε μέρα και μια δραστηριότητα, κάθε γωνιά και μια ομορφιά!
Η παραδοσιακή αύρα του είναι αυτή ακριβώς που παραμένει ζωντανή στον τόπο και είναι ο λόγος που τόσο οι μόνιμοι κάτοικοι, όσο και οι παραθεριστές/ τουρίστες ψηφίζουν «Δερβένι» ξανά και ξανά για τις καλοκαιρινές διακοπές τους. Απέχοντας 74 χιλιόμετρα από την Πάτρα και 25 χιλιόμετρα από το Ξυλόκαστρο, αποτελεί την ιδανική αφετηρία για να «οργώσεις» σε βόλτες ολόκληρο τον Δήμο Ξυλοκάστρου – Ευρωστίνης και να ανακαλύψεις την πεδινή και ορεινή του άποψη.
Το κέντρο του Δερβενίου έχει κάτι από άρωμα νησιού, καθώς αποτελεί ένα στενό κομμάτι δρόμου με καταστήματα εμπορικού ενδιαφέροντος και καφεστίασης, εκατέρωθεν. Τα σοκάκια σε οδηγούν στη θάλασσα για βουτιά και σαν άλλη Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων, έτσι κι εσύ θα βρεθείς να χάνεσαι ανάμεσα στα παραδοσιακά σπίτια, συναντώντας πιθάρια και γλαστράκια με τα οποία κοσμούν οι νοικοκυρές τις αυλές τους.
Έτσι, λοιπόν, καταλήγεις να κολυμπάς με θέα τα πέτρινα οικήματα και τα όμορφα παρτέρια.
Οι κάτοικοι του Δερβενίου - Από πού μας έρχονται;
Όπως η υπόλοιπη ακτογραμμή, έτσι και το Δερβένι δεν κατοικείτο τα πιο παλιά χρόνια. Λίγο η παρουσία των πειρατών, λίγο οι Τούρκοι που κυνηγούσαν τους Έλληνες κατά την περίοδο του τουρκικού ζυγού, οι άνθρωποι αναγκάζονταν να ζουν στα ορεινά. Σταδιακά όμως, αυτό άλλαξε για όλες τις πεδινές περιοχές, εν προκειμένω και για το Δερβένι.
Το 1840, λοιπόν, κάποιοι από τους Ζαχολίτες (τους κατοίκους του σημερινού χωριού «Εβροστίνας» ή «Ζάχολης» αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τα ορεινά κι εγκαταστάθηκαν στην παραθαλάσσια περιοχή. Ένας από τους νέους τόπους κατοικίας ήταν και το Δερβένι. Ήταν λίγο μετά τη λήξη του πολέμου όταν η εποχή ήταν η πλέον κατάλληλη για να ξεκινήσουν μια νέα ζωή. Έτσι, αναζήτησαν το νέο τους σπιτικό, δίπλα στη θάλασσα.
Έχτισαν, λοιπόν, τα κονάκια τους, δημιουργώντας διώροφα σπίτια με κύρια υλικά το ξύλο, την πέτρα και το κεραμίδι. Τα παραδοσιακά αυτά οικοδομήματα διατηρούν τον χαρακτήρα τους ακόμη και σήμερα, συνθέτοντας ένα πανέμορφο, γραφικό τοπίο.
Τι σημαίνει όμως «Δερβένι»; Το Δερβένι προέρχεται από την τουρκική λέξη derbent, η οποία σημαίνει «στενό πέρασμα» και είναι η ονομασία που επικράτησε το 1900 έναντι των «Στενόπορο» και «Ακταίο» που είχαν αποδοθεί κατά καιρούς στον τόπο.
Τα αρχαία Ρωμαϊκά Λουτρά - Ένα σπουδαίο εύρημα
Στο Δερβένι, πέρα από τα στενά σοκάκια που σε οδηγούν στη θάλασσα και τα πέτρινα, γραφικά σπίτια, κρύβεται μια μακρά ιστορία. Ίχνη της βρέθηκαν πρόσφατα στο πλαίσιο του έργου κατασκευής της νέας σιδηροδρομικής γραμμής Κιάτου-Ροδοδάφνης Αιγίου, όπου ήρθε στο φως ένα λουτρό των ύστερων Ρωμαϊκών χρόνων.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα εντοπίζονται στην έξοδο Δερβενίου της Νέας εθνικής οδού Κορίνθου-Πατρών, σε απόσταση 2 χιλιομέτρων ανατολικά του αρχαίου λιμανιού των Μαύρων Λιθαριών. Τα λουτρά καταλαμβάνουν έκταση 500 τ.μ. και ανακαλύφθηκαν το 1981. Οι ανασκαφές διήρκησαν από το 2007 έως το 2012.
Το λουτρό που ανευρέθηκε ανέρχεται σε δέκα δωμάτια, με «πρωταγωνίστρια» την κεντρική αίθουσα που γύρω της αναπτύσσονται άλλοι χώροι. Το δάπεδο, το οποίο δεν διατηρείται ακέραιο, καλύπτεται με ψηφιδωτό από λευκές και μαύρες ψηφίδες. Ο χώρος με το ψηφιδωτό δάπεδο ανήκει στην πρώτη περίοδο χρήσης του λουτρού, η οποία χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 2ου αιώνα μ. Χ. Παράλληλα, παρουσιάζει στοιχεία από μεταγενέστερες χρονικές περιόδους, γεγονός που καταδεικνύει τη χρήση του και πολύ αργότερα, φτάνοντας στον 4ο αιώνα- 6ο αιώνα μ.Χ.
Η ιστορική μάχη στα Μαύρα Λιθάρια Δερβενίου
Στο Δερβένι, μεταξύ άλλων, θα βρεις μια επιγραφή με το τοπωνύμιο «Μαύρα Λιθάρια». Πρόκειται για ένα μέρος, στο οποίο διεξήχθη η ιστορική μάχη ανάμεσα στους Έλληνες και τους Τούρκους.
Μετά την ήττα του στα Δερβενάκια, ο Δράμαλης βρισκόταν στην Κόρινθο, με τον στρατό του που ανερχόταν στα 3.500 άτομα. Μέχρι στιγμής, το στρατιωτικό σώμα σιτιζόταν από τα στρατεύματα, τα οποία κατέφθαναν με πλοία από την Πάτρα. Ωστόσο, ο αποκλεισμός τους δεν άργησε να έρθει κι έτσι, οι ίδιοι έπρεπε να προχωρήσουν προς την Πάτρα. Βρίσκονταν κοντά στο Δερβένι, όταν οι μέχρι ώρας αντιμαχόμενοι Έλληνες, έβαλαν στην άκρη τις έχθρες τους και συνασπίστηκαν εναντίον του κοινού εχθρού.
Ο Παναγιωτάκης Γεραρής, σπουδαίος οπλαρχηγός με καταγωγή από τη Ζάχολη, παίρνει εντολή από τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη να πιάσει τα στενά του Δερβενίου και των Μαύρων Λιθαριών, προκειμένου να ανακόψει την πορεία των Τούρκων. Οι Έλληνες με όσα μέσα διέθεταν (ακόμη και με αγροτικά εργαλεία) κατακερματίζουν τους εχθρούς, οι οποίοι μετά τη μάχη αριθμούν μόνο τους 600! Πρόκειται για μια νίκη των Ελλήνων, καταλυτικής σημασίας.
Οι τραυματισμένοι Ζαχολίτες ανήλθαν στους 27, ενώ στη μάχη έπεσαν 9 Έλληνες ηρωικά. Οι νεκροί ενταφιάστηκαν στον Άγιο Γεώργιο Ζαχόλης.
Δερβένι - Μια «μουσική» κωμόπολη
Δεν αναφερόμαστε στις βραδιές ξέφρενης διασκέδασης. Ή τέλος πάντων, όχι μόνο σε αυτές! Το Δερβένι είναι ένα δημοτικό διαμέρισμα που διαθέτει ομορφιά, προσδιορισμένη πολιτιστική και αρχιτεκτονική ταυτότητα και πλούσια βραδινή ζωή.
Γιατί πέρα από τις υπηρεσίες και τα προφανή (ξενοδοχεία, καφετέριες, ταβερνάκια, μεζεδοπωλεία, beach bars κτλ) διαθέτει Δημοτικό Ωδείο, όπου οι δημότες έχουν τη δυνατότητα να κάνουν ανώτερες σπουδές στη μουσική, μαθαίνοντας μουσικά όργανα, όπως πιάνο, κιθάρα κ.ά..
Όμως, αν θέλουμε να προσδώσουμε μια σαφή εικόνα για το Δερβένι, δεν μπορούμε να παραλείψουμε τις Αυγουστιάτικες συναυλίες του. Κάθε χρόνο, όπως μας υπογράμμισε ο πρόεδρος κ. Γιάννης Ροδόπουλος, πραγματοποιούνται μουσικές εκδηλώσεις με μικρό ή μηδαμινό αντίτιμο, στις οποίες πρωτοστατούν στο κέφι κορυφαίοι ερμηνευτές της ελληνικής μουσικής σκηνής.
Κάποιοι από τους πιο πρόσφατους... μουσικούς προσκεκλημένους που χάρισαν τις μαγικές τους νότες στο Δερβένι είναι η Ρένα Μόρφη, ο Νίκος Πορτοκάλογλου, ο Σταμάτης Κραουνάκης, οι Locomondo, ο Αγγελάκας, ο Παυλίδης (από τα Ξύλινα Σπαθιά) και αναμένονται πολλοί ακόμα.
Διαμονή – Φιλοξενία, βουτιές και ό,τι αξίζει να ξέρεις για το «στενό μας πέρασμα»
Το Δερβένι μεριμνά για τους φιλοξενούμενούς του. Με γνώμονα τις καλύτερες παροχές, ο τόπος διαθέτει καταπληκτικά ξενοδοχεία, με μοναδική θέα. Παράλληλα, τα AirBnb's έχουν κι εδώ την τιμητική τους, στα οποία οι επισκέπτες μπορούν να φιλοξενηθούν και να ξεκουραστούν, προτού ξεκινήσουν τις περιηγήσεις τους στα ορεινά και τις βουτιές τους στην τέλεια θάλασσα της περιοχής μας!
Το Δερβένι διαθέτει ένα πανέμορφο, γραφικό λιμανάκι που φιλοξενεί ψαρόβαρκες και τουριστικά καραβάκια, ενώ στον τόπο θα βρεις και τον εξαιρετικά δραστήριο Πολιτιστικό Σύλλογο «Ευ Ζην», ο οποίος πραγματοποιεί ποικίλες δράσεις, όπως ομιλίες, συναυλίες κ.ά.
Πρόκειται επίσης για ένα δημοτικό διαμέρισμα με προσεγμένα γήπεδα, στα οποία τα παιδιά μαθαίνουν μπάσκετ και ποδόσφαιρο, ενώ παράλληλα έχει και δικό του Δημοτικό σινεμά για κινηματογραφική μαγεία… κάτω από τον καλοκαιρινό ουρανό. Τέλος, αξίζει να φωτογραφίσεις το παλιό δημοτικό σχολείο, τύπου Καλλία - Συγγρού και το ιστορικό Ειρηνοδικείο.
Αν θέλεις οι διακοπές σου να έχουν κάτι από καλοκαιρινές εικόνες με θάλασσα, τσίπουρο, βουτιές και καφεδάκι… Αν ο ουρανίσκος σου ζητά χταποδάκι ή «αχτύπητα» ψητά, αν ψάχνεις το ιδανικό μέρος για να «στρατοπεδεύσεις», προτού ξεκινήσεις τις περιηγήσεις σου στη Ζάχολη, το Χελυδόρι και τις γύρω ορεινές περιοχές, το Δερβένι είναι το ιδανικό μέρος για σένα. Για καλοκαίρι και χειμώνα, keep Derveniing!
*** Γράφει η Ιωάννα Δούρη, Marketing & Comms Manager/ Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης, Ιωάννα Δούρη
